Nowy Rok 2026

Czwartek, 1 stycznia Autor: Alejandro Staff

Nowy Rok to dzień wolny od pracy, co gwarantuje obecnie obowiązująca ustawa [1]. 1-go stycznia obchodzone jest także nakazane święto kościelne Świętej Bożej Rodzicielki Maryi [2].

Pierwszy dzień w kalendarzu gregoriańskim

Nowy Rok jest obchodzony niezmiennie 1 stycznia zgodnie z kalendarzem gregoriańskim. Kalendarz ten powstał na podstawie kalendarza rzymskiego, gdzie początkowo pierwszym dniem roku był 1 marca. Zmianę wprowadzono z powodów politycznych i planowanych działań wojennych [4]. Inna z modyfikacji kalendarza dotyczyła zwiększenia liczby miesięcy wyznaczających rok kalendarzowy: z 10 do 12. Różnica ta wyniknęła z przejścia z systemu opartego na zjawiskach w przyrodzie, na cykl zmian faz księżyca. Obecnie obowiązujący w Polsce i w większości krajów świata kalendarz gregoriański jest kalendarzem słonecznym, który opiera się na cyklu obiegu Ziemi wokół Słońca [5].

Rozpoczynanie nowego roku w państwach europejskich z tradycją chrześcijańską było kwestią sporną. Przez jakiś czas od oficjalnego ustanowienia w 325 roku za taki dzień uważano Boże Narodzenie, ale gdzieniegdzie rolę tę pełniły takie święta jak Zwiastowanie Pańskie obchodzone 25 marca, czy Wielkanoc [6].

Wigilia Nowego Roku

Wigilią Nowego Roku jest, oczywiście, Sylwester. W Kościele Katolickim wspomina się wtedy Świętego, papieża Sylwestra I. [3] Obecnie hucznie świętowany, obowiązkowo z lampką szampana i pokazem sztucznych ogni o północy. Pojawienie się tradycji świętowania tego dnia w formie podobnej do obecnej przypada dopiero na pierwszą połowę XIX wieku i wywodzi się z bogatych domów mieszczańskich. Wieczór ten spędzany rodzinnie był pełen wróżb i wspomnień [6].

Nowy Rok w Kościele katolickim

1 stycznia obchodzona jest także Uroczystość Świętej Bożej Rodzicielki Maryi, które jest nakazanym świętem kościelnym. W tym dniu wierni dziękują Bogu za przyjście na świat Zbawiciela, zwracając szczególną uwagę na postać Maryi, Matki Jezusa, która z pokorą wypełniła wolę Bożą [8].

Nie zawsze 1 stycznia

Nowy Rok jest najważniejszym świętem w kulturze chińskiej. Wyznaczenie jego ruchomej daty opiera się na kalendarzu księżycowo-słonecznym i przypada między 21 stycznia, a 20 dniem lutego i trwa przez 15 dni. Wieczór poprzedzający to okazja do wspólnej wieczerzy w gronie rodzinnym. Obchody Chińskiego Nowego Roku są znane na całym świecie z barwnych parad odbywających się ulicami miast, ze zdobnych wizerunków smoka i zjawiskowych pokazów sztucznych ogni [7].

Przez wielu obywateli Ukrainy, Białorusi i Rosji sąsiadujących z Polską, a także samych Polaków mieszkających na wschodzie kraju, Nowy Rok obchodzony jest dopiero 14 stycznia, gdyż w prawosławiu daty uroczystości religijnych wyznacza kalendarz juliański [4].

Źródła

1. Ustawa z dnia 18 stycznia 1951 r. o dniach wolnych od pracy.
2. Święta nakazane Kościoła, Opoka
3. Sylwester (święto), Wikipedia
4. Nowy Rok, Wikipedia
5. Kalendarz Rzymski, Kalendarz Gregoriański, Kalendarz Słoneczny, w: Mała Encyklopedia PWN, Warszawa 2000, Wydawnictwo Naukowe PWN SA.
6. Historia obchodów Sylwestra i zwyczaje sylwestrowe na świecie, Historia zapomniana i mniej znana
7. Chinese New Year, Wikipedia.