Światowy Dzień Osób z Chorobą Alzheimera 2024

Sobota, 21 września Autor: Todd Cravens na Unsplash

Choroba Alzheimera jest chorobą neurodegeneracyjną, postępującą. Oprócz charakterystycznych problemów z pamięcią, pojawiają się także kłopoty z poruszaniem się, czy zmniejszona odporność [1]. Dodatkowo utrudnieniem w prawidłowym funkcjonowaniu może być także bezsenność [2]. Jednakże stwierdzenie u pacjenta otępienia nie zawsze koreluje z występowaniem omawianej choroby. [1]

Chorobę nazwano na cześć niemieckiego lekarza, który oficjalnie przedstawił swoje spostrzeżenia dotyczące schorzenia w 1906 roku na przykładzie historii swojej 56-letniej pacjentki. U kobiety zaobserwowano postępujące trudności w wykonywaniu codziennych prac domowych, tendencję do gubienia przedmiotów, brak orientacji w czasie i przestrzeni, a także sensu wypowiedzi w kontekście zadawanych pytań, jak również częstą zmianę nastroju i dziwne zachowania społeczne. Po jej śmierci Alois Alzheimer stwierdził zmiany zwyrodnieniowe w mózgu pacjentki [3].

Diagnozowanie choroby opiera się m.in. na badaniu neuropsychologicznym, wykonaniu rezonansu magnetycznego, w którym można stwierdzić zaniki w danych obszarach mózgu, a czasem także na skorzystaniu z pozytonowej tomografii emisyjnej wykrywającej białko β-amyloidu i zwłóknienia neurofibrylarne [1]. Białko β-amyloidu jest toksyczne dla komórek nerwowych, zatem jego odkładanie się w tkance nerwowej może prowadzić do pojawienia się wspomnianych wcześniej objawów [4]. W jego poszukiwaniu można także wykonać badanie płynu mózgowo- rdzeniowego poprzez nakłucie lędźwiowe.

Pierwsze sygnały świadczące o chorobie mogą zaobserwować przede wszystkim bliscy chorego, którzy zauważają u niego coraz większe problemy z pamięcią, np. niepewność czy zamknął on drzwi, nagły brak pamięci do dobrze wcześniej znanych imion i nazwisk, czy gubienie się w rozmowie [1].

Życie z osobą chorą na Alzheimera bywa trudne. W relacjach z takim człowiekiem bardzo ważne jest wykazanie się cierpliwością. Pomocne może być ułożenie planu dnia w taki sposób, aby wytworzyć rutynę. Należy zachęcać chorego, aby w miarę możliwości starał się być jak najbardziej samodzielny i aktywny, przy czym należy dołożyć wszelkich starań, aby łazienka z racji jego coraz bardziej ograniczonej sprawności ruchowej była jak najlepiej dostosowana. Nie wszyscy także wiedzą o tym, że chorzy np. nie lubią swojego odbicia w lustrze, zatem dobrze byłoby ograniczyć ilość luster w mieszkaniu, jeśli pojawi się taki problem. Warto jest umieścić w przestrzeni prywatnej takiej osoby kalendarz z oznaczeniem właściwej daty oraz duży, czytelny zegar, a także kartkę z ważnymi numerami telefonów.

Chory na Alzheimera nieumyślnie może generować wiele niebezpiecznych czy nieprzyjemnych sytuacji, stąd tak ważne, aby opieka nad nim była jak najbardziej właściwa. W obawie przed zalaniem mieszkania można ukryć korki do wanny czy umywalki, należy zabezpieczyć okna i drzwi przed samodzielnym wyjściem chorego z mieszkania, a także osłonić gniazdka elektryczne, czy ograniczyć dostęp do niebezpiecznych przedmiotów. [2]

W profilaktyce choroby Alzheimera mogą być ważne: dieta niskotłuszczowa, aktywność fizyczna, która wspiera funkcje poznawcze, a także wszelkie ćwiczenia i zajęcia doskonalące pamięć i rozwijające umysł, jak choćby nauka języków obcych [1].

Źródła

1. Światowy Dzień Choroby Alzheimera [dostęp 16.09.2018]
2. Opieka nad chorym na Alzheimera – praktyczne wskazówki, Opieka nad chorym
3. Alois Alzheimer, Wikipedia
4. Amyloid beta, Wikipedia