Międzynarodowy Dzień Osób Niepełnosprawnych 2024

Wtorek, 3 grudnia Photo by: Zachary Kyra-Derksen

Międzynarodowy Dzień Osób Niepełnosprawnych, obchodzony corocznie 3 grudnia, jest globalnym świętem ustanowionym przez Organizację Narodów Zjednoczonych w 1992 roku. Celem tego dnia jest zwiększenie świadomości na temat problemów osób z niepełnosprawnościami oraz mobilizacja wsparcia dla ich godności, praw i dobrostanu [5]. Obchody mają także na celu ukazanie korzyści płynących z włączania osób z niepełnosprawnościami do wszelkich aspektów życia politycznego, społecznego, ekonomicznego i kulturalnego.

Znaczenie i cele

Dzień ten jest okazją do promowania praw osób z niepełnosprawnościami i ich pełnego udziału w społeczeństwie. Akcentuje znaczenie usuwania barier i zapewniania dostępności, aby osoby z niepełnosprawnościami mogły korzystać z praw człowieka i swobód na równi z innymi [6]. Obchody mają także zwiększać świadomość na temat wyzwań, takich jak dyskryminacja, wykluczenie społeczne oraz ograniczony dostęp do edukacji, rynku pracy i opieki zdrowotnej.

Historia

Początki Międzynarodowego Dnia Osób Niepełnosprawnych wywodzą się z działań ONZ w zakresie problematyki niepełnosprawności. W 1981 roku ogłoszono Międzynarodowy Rok Osób Niepełnosprawnych, kulminujący przyjęciem Światowego Programu Działań na Rzecz Osób Niepełnosprawnych, promującego prewencję, rehabilitację oraz ideę "pełnego uczestnictwa" i "równości" [5].

W 1992 roku Zgromadzenie Ogólne ONZ przez rezolucję 47/3 oficjalnie ustanowiło ten dzień, kończąc Dekadę Osób Niepełnosprawnych (1983-1992). Nazwa zmieniona w 2007 roku, podkreśla podejście skupione na osobie [5].

Obchody w Polsce

W Polsce dzień ten obchodzony jest poprzez różnorodne wydarzenia promujące prawa i integrację osób z niepełnosprawnościami. Ministerstwo Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej organizuje konferencje, warsztaty oraz wydarzenia kulturalne, podkreślając sukcesy i wyzwania stojące przed osobami z niepełnosprawnościami [1].

Polska ratyfikowała Konwencję o Prawach Osób Niepełnosprawnych w 2012 roku, potwierdzając zobowiązanie do zapewnienia pełnego uczestnictwa osób z niepełnosprawnościami w życiu społecznym [2]. Wydarzenia z tej okazji skupiają się na poprawie dostępności, promowaniu zatrudnienia i podnoszeniu jakości życia osób z niepełnosprawnościami.

Obchody na świecie

Na całym świecie dzień ten obchodzony jest poprzez seminaria, panele dyskusyjne, wystawy sztuki oraz występy kulturalne, promujące świadomość na temat zagadnień dotyczących niepełnosprawności i integracji osób z niepełnosprawnościami [6].

Każdego roku ONZ wybiera temat przewodni, koncentrując się na określonych aspektach integracji. Na przykład w 2022 roku tematem było "Transformacyjne rozwiązania dla inkluzyjnego rozwoju: rola innowacji w budowaniu dostępnego i sprawiedliwego świata" [3]. Motyw ten podkreśla znaczenie innowacji i technologii w tworzeniu środowisk sprzyjających integracji.

Ciekawostki i statystyki

1. Populacja globalna: Z danych WHO wynika, że ponad 1 miliard ludzi, czyli około 15% populacji światowej, doświadcza jakiejś formy niepełnosprawności, a liczba ta ma rosnąć z powodu starzenia się ludności i większej częstości występowania chorób przewlekłych [7].

2. Wpływ ekonomiczny: W wielu krajach osoby z niepełnosprawnościami stają w obliczu poważnych barier w zatrudnieniu, co skutkuje wyższymi wskaźnikami ubóstwa i wykluczenia społecznego. Bank Światowy szacuje, że wykluczenie osób z niepełnosprawnościami z rynku pracy może kosztować państwa do 7% PKB [6].

3. Edukacja i dostępność: Dostęp do edukacji pozostaje znaczącym wyzwaniem. UNESCO wskazuje, że dzieci z niepełnosprawnościami rzadziej uczęszczają do szkoły i częściej rezygnują z nauki niż ich rówieśnicy bez niepełnosprawności [4].

4. Nierówności zdrowotne: Osoby z niepełnosprawnościami często doświadczają nierówności w dostępie do opieki zdrowotnej, w tym gorszych wyników zdrowotnych. WHO podkreśla, że osoby te częściej mają niepełne potrzeby zdrowotne i napotykają bariery w dostępie do niezbędnych usług [8].

Podsumowanie

Międzynarodowy Dzień Osób Niepełnosprawnych jest kluczową platformą do promowania praw i integracji niepełnosprawnych na całym świecie. Przez swoje obchody ma na celu zwiększać świadomość o wyzwaniach, jakie stoją przed osobami z niepełnosprawnościami, i promować ich pełne uczestnictwo w życiu społecznym. W Polsce i na całym świecie dzień ten obchodzony jest poprzez różnorodne wydarzenia podkreślające znaczenie dostępności, integracji i usuwania barier. W miarę wzrostu globalnej liczby osób z niepełnosprawnościami, kluczowe jest dalsze działanie na rzecz ich praw oraz budowanie bardziej inkluzywnego i sprawiedliwego świata dla wszystkich.

Źródła

1. gov.pl, List z okazji Międzynarodowego Dnia Osób Niepełnosprawnych [dostęp: Sie. 2024]
2. gov.pl, Międzynarodowy Dzień Osób Niepełnosprawnych [dostęp: Sie. 2024]
3. IDPWD, 2022 IDPWD THEME [dostęp: Sie. 2024]
4. UNESCO, International Day of Persons with Disabilities [dostęp: Sie. 2024]
5. United Nations, United Nations' International Day of Persons with Disabilities [dostęp: Sie. 2024]
6. World Health Organization, International day of persons with disabilities [dostęp: Sie. 2024]
7. World Health Organization, International Day of Persons with Disabilities 2021 [dostęp: Sie. 2024]
8. World Health Organization, International Day of Persons with Disabilities 2022 [dostęp: Sie. 2024]